Ultra işlenmiş gıdalar (UİG), modern beslenme alışkanlıklarımızın büyük bir parçası haline gelmiştir. Ancak, yapılan son araştırmalar, bu tür gıdaların çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceğini göstermektedir. Bu makalede, UİG’lerin kronik uykusuzluk ile olan ilişkisi ele alınacaktır.
Araştırmanın Bulguları
Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics dergisinde yayımlanan ve Elsevier tarafından desteklenen bir araştırma, UİG tüketiminin kronik uykusuzluk ile anlamlı bir şekilde ilişkili olduğunu göstermektedir. Çalışmada, sosyodemografik özellikler, yaşam tarzı, diyet kalitesi ve mental sağlık durumu gibi değişkenler göz önüne alınmıştır.
Çalışmanın Yöntemleri
Marie-Pierre St-Onge, PhD, Columbia Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Tıp Bölümü ve Uyku & Sirkadiyen Araştırmalar Merkezi’nden, “Giderek daha fazla gıda işlenirken ve uyku bozuklukları yaygınlaşırken, diyetin iyi ya da kötü kaliteli uykuya katkıda bulunup bulunmadığını değerlendirmek önemlidir,” demektedir.
Bu geniş epidemiyolojik çalışma, 39,000’den fazla Fransız yetişkinden toplanan NutriNet-Santé verilerini kullanmıştır. Çalışma, uyku değişkenlerini ve ayrıntılı diyet bilgilerini içermesi nedeniyle bu soruyu ele almak için idealdir. Veriler, 2013 ve 2015 yılları arasında her altı ayda bir toplanmıştır.
Bulgular
Çalışmaya katılanlar, enerji alımlarının yaklaşık %16’sını UİG’den sağlamaktadır ve %20’ye yakını kronik uykusuzluk bildirmiştir. Kronik uykusuzluk bildiren bireyler, enerji alımlarının daha yüksek bir yüzdesini UİG’den sağlamaktadır. Hem erkeklerde hem de kadınlarda daha yüksek UİG tüketimi ve uykusuzluk arasında bir ilişki görülmüştür, ancak risk erkeklerde biraz daha yüksektir.
Uzman Görüşü
Sorbonne Paris Nord Üniversitesi’nden ve Paris Cité Üniversitesi’nden Pauline Duquenne, MSc, “Analizlerimizin kesitsel ve gözlemsel nitelikte olduğunu ve uzunlamasına ilişkiyi değerlendirmediğimizi not etmek önemlidir,” demektedir. “Veriler nedensellik kurmaz, ancak çalışmamız bu alandaki bilgi birikimine katkıda bulunmaktadır.”
Bu çalışmanın sonuçları, UİG tüketiminin uykusuzluk riskini artırabileceğini düşündürmektedir. Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların nedenselliği test etmesi ve zaman içindeki ilişkileri değerlendirmesi gerektiğini önermektedir. Bununla birlikte, uyku sorunları yaşayan bireylerin diyetlerini gözden geçirmeleri ve UİG tüketimlerini azaltmayı düşünmeleri tavsiye edilmektedir.
Kaynaklar
- Elsevier
- Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics
- Duquenne, P., et al. (2024). Ultra-processed food intake as an independent risk factor for chronic insomnia. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics. doi.org/10.1016/j.jand.2024.02.015
